O desenvolvemento de un marco homoxéneo de avaliación da madurez para unha organización, con relación ao tratamento que fai dos datos, brinda a oportunidade de analizar detalladamente os procedementos internos que realiza, identificando debilidades asociadas a eses procedementos e permitindo establecer plans de acción para a súa optimización e mellora. Ao fortalecer estes procesos internos garántese unha maior confiabilidad e calidade dos datos, o que tamén redunda nunha maior e máis fácil participación nos novos mercados de datos, habilitando estes a comercialización e compartición de datos con soberanía, confianza e seguridade. Esta innovador paradigma favorece a colaboración entre organizacións, aproveitando as súas sinerxias, e xerando ademais un desenvolvemento de contornas empresariais máis eficientes e de maior innovación.
O mencionado proceso de avaliación poderase levar a cabo de forma estandarizada grazas ao desenvolvemento e publicación da nova especificación UNE 0080
, e debe considerarse como un proceso de mellora continua. Ao longo dese camiño, entidades recoñecidas e independentes poderán emitir certificacións que validen que unha organización cumpre con certos estándares e requisitos establecidos, de tal forma que unha organización poida demostrar o seu compromiso e excelencia cos estándares, o cal servirá para lograr un bo posicionamento no competitivo mercado da economía do dato.
Especificación UNE – Guía de Avaliación do Goberno do dato, Xestión do dato, e Xestión da calidade do dato
A Oficina do Dato patrocinou, promovido e participado na xeración da especificación nacional UNE 0080:2023 , coa que dar resposta á necesidade de contar con unha guía de avaliación de procesos baseada en estándares internacionais, coa que organizacións tanto públicas como privadas, poidan avaliar de forma sistemática o estado actual ou grao de consecución dos seus procesos de traballo en materia de goberno, xestión e xestión de calidade do dato con base na definición dada para eses procesos nas especificacións UNE de Goberno do dato UNE 0077:2023 , Xestión do dato UNE 0078:2023 , e Xestión da calidade do dato UNE 0079:2023 . Esta nova especificación atópase dirixida aos responsables de implantar e supervisar os procesos de goberno, xestión e calidade do dato nas súas respectivas organizacións, de tal forma que aseguren o seu bo funcionamento ou, no caso de que sexa necesario, sexan capaz de melloralos, así como aos consultores e auditores que necesiten levar a cabo unha avaliación dos este procesos.
O modelo de avaliación dos procesos desenvolvido na guía está baseado na familia de normas internacionais ISO/IEC 33000, mentres que o modelo de madurez da organización asociado a esa avaliación dos procesos está baseado en o Modelo Alarcos de Madurez de Datos (MAMD) segundo as normas ISO 8000.
Na seguinte figura pódense ver os 22 procesos definidos nas especificacións UNE (0077, 0078 e 0079) distribuídos polos diferentes niveis de madurez organizacional cos que están relacionados. É importante matizar que nesta figura non se mostran os niveis de capacidade de cada proceso, os cales se desenvolven a seguir.
Modelo de Avaliación de procesos
O modelo de avaliación de procesos establece que cada un dos 22 procesos definidos nas diferentes especificacións (5 de Goberno, 13 de xestión e 4 de xestión da calidade) teñen distintos niveis de capacidade ou graos de mellora, sendo o nivel 0 o máis básico (non implementado) e o nivel 5 o máis avanzado (innovado).
Cada nivel de capacidade dun proceso leva asociados uns atributos de proceso (ou requisitos) que é necesario cumprir para alcanzar o este nivel de capacidade, sendo necesario non só cumprir os atributos de proceso do nivel a alcanzar, senón tamén os relativos a niveis inferiores. Os atributos de proceso por nivel de capacidade son os seguintes:
Na guía de avaliación detállanse exactamente que requisitos son necesarios satisfacer para dar por cumprido cada atributo de proceso, así como as súas métricas de avaliación para concluír se un atributo de proceso está Non implementado (N), Parcialmente implementado (P), Amplamente implementado (A) ou Totalmente implementado (T). Por tanto, se por exemplo queremos afirmar que un determinado proceso da nosa organización está a un nivel de capacidade “Nivel 2 - Proceso Xestionado”, os atributos do proceso relativos ao nivel 1 deben de estar Totalmente implementados (T) e os relativos ao nivel 2 polo menos Amplamente implementados (A) ou Totalmente implementados (T).
Modelo de Avaliación de madurez da organización
A guía propón que para determinar o nivel de madurez da organización en conxunto, será necesario non só que esta realice os procesos propios de cada nivel, tal e como se mostra na figura anterior, senón que estes tamén alcancen o nivel de capacidade acorde ao nivel de madurez contra o que se avalía.
Poñamos un exemplo: se unha organización quere avaliar e acreditar que cumpre co nivel 2 de madurez organizacional “Xestionado”, necesita realizar polo menos todos os procesos relativos ao nivel de madurez 1 (2 procesos) e ao nivel 2 (7 procesos), e que estes ademais estean desenvolvidos a un nivel de capacidade mínimo de grao 2 (proceso xestionado) mediante a certificación dos seus respectivos atributos de proceso (‘totalmente implementado’ os atributos de procesos do nivel de capacidade 1 e ‘amplamente implementados’ ou ‘totalmente implementados’ os atributos de procesos relativos ao nivel 2). Así, tal e como se mostra na Figura 4 resumo da avaliación de madurez organizacional, pode observarse como todos os procesos relativos ao nivel xestionado foron avaliados en canto á súa capacidade como implementados polo menos amplamente.
En resumo, grazas ao desenvolvemento desta especificación ou guía, as organizacións van dispor dunha ferramenta estandarizada para ser capaces de autoevaluar os seus procesos en torno ao goberno do dato, xestión do dato, e xestión da calidade do dato. Ademais, resulta tamén posible que poidan ser avaliadas por entidades externas certificadoras en última instancia, que acrediten non só a madurez organizacional, senón tamén unha calidade do dato mínima, para escenarios en que este vaia a ser compartido con outros participantes do ecosistema.
O contido desta guía, así como do resto de especificacións UNE mencionadas, pode descargarse de forma libre desde o portal de AENOR a través das ligazóns que figuran a seguir:
Fonte orixinal da noticia
- Información e datos do sector público
