Fai dez anos, aprobábase o Real Decreto 4/2010, do 8 de xaneiro, polo que se regulaba o Esquema Nacional de Interoperabilidade no ámbito da Administración Electrónica. Vinte e un días despois, o 29 de xaneiro, publicábase no Boletín Oficial do Estado,
BOE
, establecendo o conxunto de criterios e recomendacións a ser tidos en conta polas Administracións Públicas para a toma de decisións tecnolóxicas que garantan a interoperabilidade.
O
ENI
incluía nunha disposición legal, de forma pioneira na Unión Europea, unha colección de condicións para facilitar a interoperabilidade organizativa, semántica e técnica necesarias para facilitar a cooperación das administracións públicas na prestación dos servizos de administración dixital, desde a perspectiva de articular de forma conxunta marco legal, cooperación e servizos.
Recollido posteriormente na Lei 40/2015, que incluíu a interoperabilidade entre os principios de actuación das administracións públicas, o ENI situou ao noso país como un referente en materia de interoperabilidade, sendo o resultado dun esforzo colectivo, multidisciplinar e continuado das Administracións Públicas de España, coa colaboración do Sector Privado, que contribuíron activamente á súa elaboración e aplicación liderados polo Ministerio de Política Territorial e Función Pública a través da Secretaría Xeral de Administración Dixital,
SGAD
, (en 2010 cando foi aprobado, Ministerio da Presidencia).
Ademais, o ENI reforzouse coas Normas Técnicas de Interoperabilidade (12) que desenvolven aspectos técnicos en detalle, co Esquema de Metadatos para a Xestión do Documento Electrónico (
e-EMGDE
) e cunha extensa colección de guías aplicación e documentos de soporte interpretativo.
Na elaboración do ENI tivéronse presentes as recomendacións provenientes da Unión Europea, e, por tanto, sitúase no contexto europeo de políticas, actos, documentos e servizos en relación coa interoperabilidade; ademais, contempla de forma permanente a noción da ligazón cos diversos instrumentos equivalentes do ámbito da Unión Europea, sexan redes de comunicacións, servizos para a cooperación en interoperabilidade semántica ou reutilización, ou para o recoñecemento mutuo da identidade e a firma electrónica. De feito, a ficha de aliñamento de España co Marco Europeo de Interoperabilidade (
EIFv1
, de 2010), de primavera de 2017, sinalaba un alto nivel de aliñamento.
ENI, retos de interoperabilidade no ámbito nacional e europeo
Neste momento de aniversario a interoperabilidade, o ENI é un elemento indispensable e de criticidad crecente, máis que nunca, para a cooperación, no noso ámbito nacional e coa Unión Europea, para a realización práctica da administración dixital. É significativo o feito de que a Lei 40/2015 incluíse a interoperabilidade entre os principios de actuación das Administracións Públicas, que se relacionarán a través de medios electrónicos. Máis as múltiples referencias do ENI realizadas na Lei 39/2015. Forma parte así a interoperabilidade da colección de aspectos que xunto coa seguridade, a accesibilidade e a protección de datos persoais han de considerarse desde a concepción dos servizos.
En consecuencia será necesario actualizar certos aspectos do ENI, así como algunhas das súas normas técnicas de interoperabilidade, máis a elaboración de novas normas, á luz do contexto actual, da experiencia acumulada, das contribucións dos actores interesados, das necesidades detectadas e dos emerxentes en materia de servizos, de forma que o Esquema poida responder os requisitos da administración dixital, ineludible e caracterizada polo seu alcance global e de evolución permanente, no noso país fortemente descentralizado e no contexto europeo que suscita retos para a interoperabilidade, en relación con múltiples cuestións, como a identidade electrónica, a Pasarela dixital Única da UE, e a integración con compoñentes elementais das infraestruturas de servizos dixitais para o Mercado Interior, sen ánimo de exhaustividad.
