Fai dez anos, aprobábase o Real Decreto 4/2010, do 8 de xaneiro, polo que se regulaba o Esquema Nacional de Interoperabilidade no ámbito da Administración Electrónica. Vinte e un días despois, o 29 de xaneiro, publicábase no Boletín Oficial do Estado,
BOE
, establecendo o conxunto de criterios e recomendacións a ser tidos en conta polas Administracións Públicas para a toma de decisións tecnolóxicas que garantan a interoperabilidade.
O
ENI
incluía nunha disposición legal, de forma pioneira na Unión Europea, unha colección de condicións para facilitar a interoperabilidade organizativa, semántica e técnica necesarias para facilitar a cooperación das administracións públicas na prestación dos servizos de administración dixital, desde a perspectiva de articular de forma conxunta marco legal, cooperación e servizos.
Recollido posteriormente na Lei 40/2015, que incluíu a interoperabilidade entre os principios de actuación das administracións públicas, o ENI situou ao noso país como un referente en materia de interoperabilidade, sendo o resultado dun esforzo colectivo, multidisciplinar e continuado das Administracións Públicas de España, coa colaboración do Sector Privado, que contribuíron activamente á súa elaboración e aplicación liderados polo Ministerio de Política Territorial e Función Pública a través da Secretaría Xeral de Administración Dixital,
SGAD
, (en 2010 cando foi aprobado, Ministerio da Presidencia).
Ademais, o ENI reforzouse coas Normas Técnicas de Interoperabilidade (12) que desenvolven aspectos técnicos en detalle, co Esquema de Metadatos para a Xestión do Documento Electrónico (
e-EMGDE
) e cunha extensa colección de guías aplicación e documentos de soporte interpretativo.
En la elaboración del ENI se tuvieron presentes las recomendaciones provenientes de la Unión Europea, y, por tanto, se ubica en el contexto europeo de políticas, actos, documentos y servicios en relación con la interoperabilidad; además, contempla de forma permanente la noción del enlace con los diversos instrumentos equivalentes del ámbito de la Unión Europea, sean redes de comunicaciones, servicios para la cooperación en interoperabilidad semántica o reutilización, o para el reconocimiento mutuo de la identidad y la firma electrónica. De hecho, la ficha de alineamiento de España con el Marco Europeo de Interoperabilidad (
EIFv1
, de 2010), de primavera de 2017, sinalaba un alto nivel de aliñamento.
ENI, retos de interoperabilidade no ámbito nacional e europeo
Neste momento de aniversario a interoperabilidade, o ENI é un elemento indispensable e de criticidad crecente, máis que nunca, para a cooperación, no noso ámbito nacional e coa Unión Europea, para a realización práctica da administración dixital. É significativo o feito de que a Lei 40/2015 incluíse a interoperabilidade entre os principios de actuación das Administracións Públicas, que se relacionarán a través de medios electrónicos. Máis as múltiples referencias do ENI realizadas na Lei 39/2015. Forma parte así a interoperabilidade da colección de aspectos que xunto coa seguridade, a accesibilidade e a protección de datos persoais han de considerarse desde a concepción dos servizos.
En consecuencia será necesario actualizar certos aspectos do ENI, así como algunhas das súas normas técnicas de interoperabilidade, máis a elaboración de novas normas, á luz do contexto actual, da experiencia acumulada, das contribucións dos actores interesados, das necesidades detectadas e dos emerxentes en materia de servizos, de forma que o Esquema poida responder os requisitos da administración dixital, ineludible e caracterizada polo seu alcance global e de evolución permanente, no noso país fortemente descentralizado e no contexto europeo que suscita retos para a interoperabilidade, en relación con múltiples cuestións, como a identidade electrónica, a Pasarela dixital Única da UE, e a integración con compoñentes elementais das infraestruturas de servizos dixitais para o Mercado Interior, sen ánimo de exhaustividad.
