En a sesión do Pleno do Congreso dos Deputados celebrada o día 2 de decembro de 2021 hase convalidado o Real Decreto-lei 24/2021, de transposición de varias directivas da Unión Europea , entre a que se atopa a Directiva (UE) 2019/1024 do Parlamento Europeo e do Consello, do 20 de xuño de 2019, relativa aos datos abertos e a reutilización da información do sector público. Con esta nova regulación procedeuse a modificar as previsións de a Lei 37/2007, sobre reutilización da información do sector público .
O contido da nova regulación legal céntrase substancialmente á incorporación de as previsións da Directiva de 2019 ao texto da Lei española de 2017, aínda que é necesario ter en conta que aqueles preceptos da mesma que puidesen aplicarse directamente xa se atopaban vixentes desde a finalización do prazo para a súa transposición en xullo de 2021. No entanto, á marxe de actualizar algunhas referencias legais xa desfasadas -en concreto en materia de protección de datos persoais, réxime xurídico do sector público e procedemento administrativo-, con ocasión da transposición engadíronse algunhas novidades relevantes que van máis aló da mera adaptación da regulación europea. Así:
-
Desde o punto de vista do seu ámbito subxectivo, a lexislación será de aplicación a todas as entidades ás que, segundo os termos previstos na súa normativa reguladora, resúltelles de aplicación a normativa reguladora do procedemento administrativo común . Este sería o caso, por exemplo, das entidades de dereito privado vinculadas ou dependentes das Administracións Pública cando exerzan potestades administrativas.
-
Exclúese expresamente da regulación legal a reutilización dos documentos cuxo acceso estea excluído ou limitado por motivos de protección de información sensible sobre infraestruturas críticas.
-
Polo que se refire a os datos de alto valor, xunto aos establecidos pola Comisión Europea (é dicir, geoespacial, observación da Terra e medio ambiente, meteoroloxía, estatística, sociedades e propiedade de sociedades, así como mobilidade), tamén se poderán especificar outros conxuntos de datos adicionais por parte do Ministerio de Asuntos Económicos e Transformación Dixital, en concreto a través da selección e actualización que leve a cabo a División Oficina do Dato coa colaboración dos actores interesados, tanto públicos como privados. A este respecto é importante lembrar que, con carácter xeral, estes datos estarán dispoñibles gratuitamente, serán legibles por máquina, forneceranse a través de API e, cando cumpra, proporcionaranse en forma de descarga masiva.
-
Cando a posta a disposición de forma gratuíta de os datos de alto valor poida ter un impacto substancial no orzamento de organismos e entidades de dereito público que deban obter ingresos para financiar a súa actividade de servizo público, será a Administración Pública á que estean vinculados, ou da que dependan, a competente para eximirlles da este obriga. En consecuencia, tales organismos e entidades non poderían adoptar esta decisión por si mesmos.
-
O alcance de o catálogo de información pública reutilizable proxéctase -polo menos potencialmente- máis aló do ámbito da Administración Xeral do Estado e os seus organismos públicos, de maneira que se esixe ao resto de entidades que decidan crear os seus propios catálogos que sexan interoperables co nacional. Trátase dun instrumento cuxa relevancia práctica se reforza por canto, a través do mesmo, informarase os dereitos previstos legalmente en materia de reutilización, ofreceranse sistemas de axuda e poranse a disposición os conxuntos de datos en formatos accesibles, fáciles de localizar e reutilizables.
-
En canto ao sometemento ás normas legais sobre procedemento de tramitación de solicitudes de reutilización, as sociedades mercantís, centros de ensino, organismos de investigación ou entidades que realicen actividades de investigación quedarán exentos.
-
Desde a perspectiva organizativa, establécese a obriga de que cada entidade designe unha unidade responsable de garantir a posta a disposición da súa información. Entre as funcións que corresponderán ás este unidades atopar as relativas á coordinación de actividades de reutilización coas políticas existentes en materia de publicacións, información administrativa e Administración electrónica; facilitar información sobre que órganos son os competentes en cada ámbito; promover a actualización e a posta a disposición da información en formatos adecuados; así como o impulso de actividades de concienciación e formación.
En todo caso, na citada sesión parlamentaria decidiuse unanimemente proceder a a tramitación da iniciativa como proxecto de lei pola vía de urxencia, unha das posibilidades previstas por o artigo 86 da Constitución á hora de convalidar os decretos-leis. En consecuencia, deberá procederse á tramitación dunha iniciativa lexislativa seguindo as canles regulamentarias establecidos para este tipo de supostos, o que permitirá que os diversos grupos parlamentarios propoñan emendas que, en caso de ser aprobadas, incorporaríanse ao texto definitivo da lexislación sobre reutilización da información do sector público e os datos abertos.