No marco do proxecto do novo Portal de datos abertos europeo
, elaborouse un primeiro estudo onde se analiza o nivel de madurez das iniciativas de datos abertos nos estados membro da Unión Europea, xunto con Liechtenstein, Noruega e Suíza (UE28+).
Este estudo, que se desenvolverá de forma anual, pretende ser base de coñecemento que facilite a configuración dunha rede de expertos de líderes europeos, para profundar nas actividades que se están desenvolvendo a nivel nacional e para identificar aspectos comúns nos que ofrecer soporte e apoio especializado.
Co fin de identificar o nivel de madurez do país fíxanse dúas indicadores clave, que á súa vez inclúen diversos subindicadores. Estas métricas van dirixidas a avaliar tanto o status quo das políticas nacionais de datos abertos como os diferentes trazos dos portais open data de cada país. O primeiro deles, relativo a aspectos ligados á dispoñibilidade de datos abertos, valora diferentes aspectos relacionados coas políticas open data en cada estado e en que medida cada país desenvolve accións para medir o impacto social e económico da reutilización dos datos.
O segundo indicador, dirixido a analizar conceptos relacionados co nivel de madurez dos portais de datos abertos, mide a usabilidade das plataformas en termos de funcionalidade, facilidade para a reutilización dos datos e de capacidade de acceso a datos procedentes de diferentes sectores.
De acordo con os resultados desta primeira edición do estudo, da UE28+ participantes, o 87% deles xa dispón dun portal de datos abertos, fóra de Letonia, Liechtenstein, Luxemburgo e Malta. Ademais, dous terzos contan cunha política de datos abertos integrada na súa normativa nacional. Con todo, só o 44% alcanzou un nivel de madurez óptimo na súa cultura de datos abertos. O estudo mostra que aínda existen grandes diferenzas entre os estados membro, xa que unicamente o 32% das nacións contan con políticas consolidadas con leis específicas que traballan activamente no fomento da reutilización da información a nivel estatal e local.
A partir da conxunción dos anteriores indicadores creouse un ranking das iniciativas dos datos abertos en Europa onde os países se clasifican nunha do seguintes tres categorías segundo o seu nivel de madurez:
- Principiantes: estados que comezaron a súa andaina na cultura open data pero presentan limitacións na dispoñibilidade, accesibilidade, funcionalidades do portal e número de datasets dispoñibles.
- Seguidores: cumpren cos aspectos básicos e os seus portais contan con funcionalidades avanzadas; con todo, a publicación de datos aínda é limitada.
- Líderes: nacións máis avanzadas en materia de datos abertos que dispoñen de portais open data robustos e fortes mecanismos de coordinación a nivel nacional, rexional e local.
Así, segundo os datos recolleitos no estudo, sete dos EU28+ (25%) sitúanse nas posicións máis baixas do ranking (Principiantes), mentres que a mitada dos estados membro, catorce en total, clasificáronse como Seguidores (50%) e só dez nacións pertencen ao grupo de líderes “Trend Setters” (35% )do sector de datos abertos en Europa.
Tal e como mostra o gráfico anterior, España inclúese no grupo de líderes do marco europeo ao alcanzar as maiores puntuacións en ambos os indicadores. Os resultados do estudo mostran que o sector dos datos abertos nacional alcanzou un nivel óptimo de madurez e pode servir de exemplo para outras nacións que están a traballar para mellorar as súas iniciativas open data.
Por último, o estudo inclúe tamén un conxunto de recomendacións para axudar aos países analizados a alcanzar a madurez nas súas políticas de datos abertos; entre as suxestións recollidas atópanse:
- Necesidade de implantación de políticas que fomenten a cooperación entre as administracións públicas e os posibles reutilizadores.
- Implementación de funcionalidades básicas que aumenten a usabilidade dos portais e estimulen a reutilización da información.
- Aumento do coñecemento da cultura open data por parte da cidadanía e o sector privado.
- Máis formación aos traballadores públicos que lles axude a comprender mellor a importancia dos datos abertos.
- Desenvolvemento de guías nacionais que sirvan de apoio ás iniciativas locais, e nas que se ofrezan pautas acerca dos sectores prioritarios sobre os que incidir ou frecuencia de publicación/actualización de os datos.
- Medición do éxito das iniciativas de datos abertos para identificar as vantaxes conseguidas e as áreas susceptibles de mellora.
