O concepto e os procesos da gobernación de datos

Unha das accións crave marcadas como necesarias para construír  o futuro dos datos abertos  no noso país é a implantación de procesos para mellorar a xestión e gobernación dos datos. Pero que é o que hai realmente detrás desas palabras crave? Que é o que debemos entender realmente por gobernación dos datos? En realidade, do que estamos a falar é de unha serie de procesos de transformación bastante complexos que afectan o conxunto da organización.

Esa complexidade queda perfectamente reflectida en  o framework que nos propoñen desde o Open Data Policy Lab , onde podemos observar claramente  as diferentes capas sobrepostas do modelo  e cales son os seus principais características – dando lugar a un percorrido a través da elaboración dos datos, a colaboración cos datos como ferramenta principal, a xeración de coñecemento, o establecemento das condicións habilitadoras necesarias e a creación de valor engadido.

Pasemos entón a seguir a pelar esa cebola e observemos máis en detalle que é o que atoparemos en cada unha desas capas:

O ciclo de vida dos datos

Nunca deberiamos considerar os datos como elementos illados, senón como parte dun ecosistema maior, que se atopa inmerso nun ciclo continuo coas seguintes fases:

• Recolección ou recompilación dos datos procedentes de distintas fontes.
• Procesamento e transformación dos datos para conseguir que sexan utilizables.
• Compartición e intercambio de datos entre os distintos membros da organización.
• Análise para extraer o coñecemento que se está buscando.
• Uso dos datos de acordo ao coñecemento obtido.

A colaboración a través dos datos

Non é estraño que o ciclo de vida dos datos transcorra unicamente dentro da organización onde se orixinan. Con todo, poderemos  aumentar o valor deses datos  exponencialmente, simplemente exponiéndolos a la colaboración con otras organizaciones a través de diversos mecanismos, añadiendo así una nueva capa de gestión:

• Interfaces públicos que ofrecen un acceso selectivo aos datos, habilitando novos usos e funcións.
• Intermediarios confiables que funcionan como axentes independentes de datos. Estes axentes coordinan o uso dos datos por parte de terceiros, garantindo a súa seguridade e integridade en todo momento.
• Coleccións de datos que ofrecen unha visión común, conxunta, completa e coherente dos datos a través da agregación de porcións procedentes de distintas fontes.
• Acordos para a investigación e a análise, polos que se garante o acceso a certos datos co obxectivo de xerar un coñecemento específico.
• Concursos e retos que dan acceso a datos específicos durante un período limitado de tempo para promover novos usos innovadores dos mesmos.
• Xeración de intelixencia, mediante a cal se comparten tamén os coñecementos adquiridos pola organización a través dos datos e non só a materia prima.

A xeración de coñecemento

Grazas ás colaboracións establecidas na capa anterior será posible realizar novos estudos dos datos que nos permitirán tanto analizar o pasado como tratar de extrapolar o futuro mediante diversas técnicas como:

• Análise da situación, coñecendo o que está a pasar na contorna dos datos.
• Causa e efecto, buscando unha explicación á orixe do que está a pasar.
• Predición, tentando inferir que será o seguinte que vai pasar.
• Avaliación do impacto, establecendo o que esperamos que debería suceder.

Condicións facilitadoras

Existen unha serie de procedementos que cando se aplican por encima dun ecosistema de datos colaborativo xa existente poden dar lugar a un uso aínda máis efectivo dos datos mediante técnicas como:

• Publicar con un propósito, con el objetivo de coordinar la oferta y la demanda de datos de la forma más eficiente posible.
• Establecer alianzas, incluíndo nas nosas análises a aqueles grupos de persoas e organizacións que nos poidan axudar a entender mellor as necesidades reais.
• Potenciar o fortalecemento de fontes de datos alternativas proporcionando os recursos necesarios para crear novas fontes de datos nas áreas aínda por explotar.
• Establecer un marco de responsabilidade ao redor dos datos que teña en conta os principios de equidade, compromiso e transparencia.

Xeración de valor

A ampliación do ecosistema e o establecemento das condicións adecuadas para que ese ecosistema floreza poden dar lugar a economías de datos de escala das que poderemos obter novos beneficios como:

• Mellorar a gobernación e a operativa da propia organización grazas ás melloras xerais en transparencia e eficiencia que acompañan aos procesos de apertura.
• Potenciar ás persoas proporcionándolles as ferramentas que necesitan para realizar as súas tarefas da forma máis adecuada e tomar as decisións correctas.
• Crear novas oportunidades para a innovación, a creación de novos modelos de negocio e a elaboración de políticas públicas dirixidas pola evidencia.
• Solucionar problemas optimizando os procesos e servizos e as intervencións dentro do sistema no que operamos.

Como podemos observar, o concepto de gobernación dos datos é en realidade moito máis amplo e complexo do que en principio uno podería esperar e abarca unha serie de  actuacións crave  y tareas que en la mayoría de organizaciones será prácticamente imposible tratar de centralizar en un único rol o a través de una única herramienta. Por tanto, a la hora de establecer un sistema de gobernanza de datos en una organización deberíamos afrontar el reto como un proceso de transformación integral o un cambio de paradigma en el que prácticamente todos los miembros de la misma deberán estar implicados en mayor o menor medida. Una buena forma de afrontar este reto con mayor facilidad y mejores garantías sería a través de la adopción e implementación de algunos de  os marcos e estándares de referencia que se han ido creando respecto diso  e que se corresponderías con distintas partes deste modelo.

Fonte orixinal da noticia