El Observatorio de Casos de Uso (Use Case Observatory, en inglés) es una iniciativa liderada por data.europa.eu , o Portal Europeo de Datos Abertos. Trátase dun proxecto de investigación sobreo impacto económico, gobernamental, social e ambiental dos datos abertos. O proxecto prolongarase durante tres anos, desde 2022 ata 2025, nos que o Portal Europeo de Datos realizará o seguimento de 30 casos de reutilización de datos abertos e irá publicando conclusións en entregas periódicas.
En 2022 fixo un primeiro informe e agora, en abril de 2024, presentou presentado o volume 2 da análise exploratorio en torno ao uso dos datos abertos. Nesta segunda entrega, analiza trece dos casos de uso iniciais que permanece en estudo, tres deles españois, e expón, a modo de conclusións, os seguintes puntos:
- O documento subliña en primeiro lugar o alto potencial da reutilización de datos abertos.
- Destaca que moitas organizacións e aplicacións deben a súa propia existencia aos datos abertos.
- Así mesmo, sinala a necesidade de liberar de forma máis ampla, o impacto potencial dos datos abertos na economía, a sociedade e o medio ambiente.
- Para lograr o punto anterior, sinala o apoio continuo á comunidade de reutilización como crucial para identificar oportunidades de crecemento financeiro.
O tres casos españois: UniversiDATA-Lab, Tangible Data e Planttes
Para seleccionar os casos de uso, o Observatorio realizou un inventario baseado en tres fontes: os exemplos recolleitos nos estudos de madurez que realiza cada ano o portal europeo, as solucións participantes no EU Datathon e os exemplos de reutilización dispoñibles no repositorio de casos de uso de data.europa.eu. Só tivéronse en conta aqueles proxectos desenvolvidos en Europa, tentando manter un equilibrio entre os distintos países.
Ademais, destacáronse aqueles proxectos que obtivesen algún premio ou que estivesen aliñados coas prioridades da Comisión Europea para 2019 a 2024. Para finalizar a selección, desde
data.europa.eu
realizáronse entrevistas con representantes dos casos de uso que cumprían os requisitos e que estaban interesados en participar no proxecto.
Nesta segunda ocasión, o novo informe apunta un proxecto da área de impacto económico, tres do ámbito gobernamental, seis da área social e catro ambiental.
Tanto no primeiro volume como en leste, destaca tres casos españois: UniversiDATA-Lab e Tangible Data, do ámbito social e Planttes, na categoría de medioambiente.
UniversiDATA-Lab, a unión de seis universidades ao redor dos datos abertos
No caso de UniversiDATA-Lab UniversiDATA-Lab está enfocado na educación superior. É un portal público para a análise avanzada e automática dos conxuntos de datos publicados polo seis universidades españolas que forman parte do portal UniversiDATA : la Universidad Autónoma de Madrid (UAM), la Universidad Carlos III de Madrid, la Universidad Complutense de Madrid (UCM), la Universidad de Huelva, la Universidad de Valladolid (UVa) y la Universidad Juan Carlos I.
O obxectivo de UniversiDATA-Lab é transformar as análises estáticas da sección do portal en resultados dinámicos. O informe do Observatorio sinala que este proxecto “fomenta o uso de recursos compartidos” entre os distintos centros universitarios. Tamén destaca como impacto salientable a posta en marcha de aplicacións web dinámicas que len en tempo real o catálogo de UniversiDATA, obteñen todos os datos dispoñibles e realizan análises de datos en liña.
Respecto ao informe anterior, eloxia o seu “esforzo considerable para converter datos intrincados en información de fácil manexo”, ademais de sinalar que este proxecto proporciona documentación detallada para axudar aos usuarios a comprender a natureza dos datos analizados.
Tangible Data, facendo comprensibles os datos espaciais
No caso de Tanxible Tangible Data , trátase dun proxecto que transforma os datos do seu contexto dixital a un contexto físico mediante a creación de esculturas de datos no espazo público. Estas esculturas de datos axudan ás persoas que carecen de certas competencias dixitais a comprendelos. Para iso, utiliza como fontes de datos os de organismos internacionais (por exemplo, NASA, Banco Mundial) e outras plataformas similares.
Neste segundo volume destacan a súa evolución “significativa”, xa que desde o pasado ano o proxecto pasou de realizar probas de produto mínimo viable á entrega de proxectos integrais. Isto permitiulles “explorar oportunidades comerciais e educativas, como exposicións, talleres, etc.”, tal e como se extrapola das entrevistas realizadas. Ademais, o catro procesos crave (deseño, creación, entrega e medición) estandarizáronse e fixeron que o proxecto sexa globalmente accesible e rapidamente desplegable.
Planttes, iniciativa ambiental que se coa no Observatorio
O terceiro exemplo español, Planttes , é unha aplicación de ciencia cidadá que informa os usuarios sobre que plantas están en flor e se isto pode afectar as persoas alérxicas ao pole. Utiliza os datos abertos do Punto de información sobre aerobiología (PIA-UAB), entre outros, que complementa con datos que achegan os usuarios para crear mapas personalizados.
Deste proxecto, o Observatorio sinala que, aproveitando a participación da comunidade e a tecnoloxía, “a iniciativa logrou avances significativos na comprensión e mitigación do impacto das alerxias ao pole co compromiso de fomentar a concienciación e a educación nos vindieros anos”.
Respecto ao traballo desenvolvido, sinala que Planttes evolucionou pasando de ser unha aplicación móbil a unha aplicación web co fin de mellorar a accesibilidade. O obxectivo desta transición é facilitar aos usuarios o uso da plataforma sen as limitacións das aplicacións móbiles.
O Observatorio de Casos de Uso entregará o seu terceiro volume no ano 2025. A súa razón de ser enmárcase máis aló de analizar e apuntar os logros alcanzados e os retos presentes. Ao tratarse dun proxecto continuo durante tres anos, permitirá extrapolar ideas concretas para mellorar as metodoloxías de avaliación do impacto dos datos abertos.
Fonte orixinal da noticia
- Información e datos do sector público
- Infraestruturas e servizos comúns