A Comisión Europea ha proposto fai un pouco máis dunha semana importantes solucións xurídicas e políticas para impulsar a economía dos datos da UE, no contexto da súa Estratexia para o Mercado Único Dixital presentada en maio de 2015.
A Comisión desexa abordar este problema porque actualmente a UE non está a aproveitar plenamente as posibilidades que ofrecen os datos. Para corrixir esta situación, é necesario combater as restricións inxustificadas á libre circulación de datos a través das fronteiras, así como varias incertezas xurídicas. A Comunicación presentada hoxe esboza solucións políticas e xurídicas para impulsar a economía dos datos en Europa. A Comisión tamén puxo en marcha dúas consultas públicas e un debate cos Estados membros e as partes interesadas con vistas a definir os próximos pasos.
Na Comunicación, a Comisión propuxo tamén que os Estados membros interesados participen en proxectos transfronteirizos que exploren cuestións emerxentes relacionadas cos datos en situacións realistas. Algúns proxectos sobre a mobilidade cooperativa conectada e automatizada (CAD), que permite aos vehículos conectarse entre si e coa infraestrutura da estrada, están xa en marcha nalgúns Estados membros. A Comisión quere apoiarse nestes proxectos e pór a proba as implicacións regulamentarias do acceso aos datos e da responsabilidade en relación con eles.
Estímase que a economía dos datos supuxo na Unión 272 000 millóns EUR en 2015 (crecemento anual do 5,6 %) e que podería dar emprego a 7,4 millóns de persoas para 2020. Os datos poden utilizarse para mellorar practicamente calquera aspecto da vida cotiá, desde a análise empresarial á previsión meteorolóxica, desde unha nova era no ámbito do medicamento que permita unha atención personalizada a unhas estradas máis seguras e con menos atascos. Por este motivo, a Comunicación da Comisión subliña o papel da libre circulación de datos na UE.
Ademais, un estudo interno sinala a existencia de numerosas restricións xurídicas ou administrativas, sobre todo en forma de requisitos de localización dos datos nacionais, que afectan á totalidade do mercado de datos da UE. A supresión destas restricións podería xerar ata 8 000 millóns EUR de PIB ao ano.
Todas estas iniciativas baséanse en normas estritas de protección dos datos persoais (o Regulamento Xeral de Protección de Datos adoptado o pasado ano ) e da confidencialidade das comunicacións electrónicas (véxase a proposta de hoxe sobre a privacidade electrónica ), dado que a confianza é a base sobre a que se pode construír unha economía dos datos.
O Regulamento xeral de protección de datos (RGPD) regula plenamente o tratamento dos datos persoais na UE, incluídos os datos xerados por máquinas ou os datos industriais que identifican a unha persoa física ou a fan identificable. Mediante o establecemento dunhas normas de protección de datos estritas e uniformes, garántese a libre circulación dos datos persoais na UE. No entanto, o RGPD non se aplica aos datos non persoais que son industriais ou xerados por máquinas, nin aos obstáculos á circulación dos datos persoais baseados en motivos distintos da súa protección, por exemplo, asociados a lexislación fiscal ou contable.
Co fin de aproveitar ao máximo os datos para a economía europea, a Comisión:
- Establecerá diálogos estruturados cos Estados membros e as partes interesadas para analizar a proporcionalidade das restricións de localización de datos. O obxectivo será tamén recoller máis información sobre o carácter das este restricións e as súas repercusións sobre as empresas, en particular as pemes e as de nova creación, e as entidades do sector público.
- Porá en marcha, se resultan necesarias e adecuadas, medidas coercitivas e, no seu caso, adoptará novas iniciativas para combater as restricións inxustificadas ou desproporcionadas relacionadas coa localización dos datos.
A Comisión examinou igualmente a inseguridade xurídica creada polas novidades asociadas á economía dos datos e desexa coñecer as distintas opinións sobre as posibles respostas políticas e xurídicas en relación con:
- O acceso aos datos e a súa transferencia. A ampla utilización de datos non persoais xerados por máquinas pode propiciar grandes innovacións, empresas de nova creación e novos modelos de negocio nados na UE.
- A responsabilidade con respecto aos produtos e servizos baseados nos datos. A actual normativa da UE en materia de responsabilidade non está adaptada aos produtos e servizos dixitais e baseados nos datos de hoxe en día.
- A portabilidade dos datos. Actualmente, a portabilidade dos datos non persoais resulta complicada, por exemplo cando unha empresa quere trasladar grandes cantidades de datos propios dun provedor de servizos na nube a outro.