Un dos ámbitos pioneiros na reutilización da información do sector público foi o referir# a a información xudicial. Mesmo con anterioridade á irrupción das tecnoloxías da información e a comunicación, os profesionais do este ámbito xa se manexaban con soltura na consulta de repertorios jurisprudenciales publicados por entidades privadas.
Esta realidad tuvo su propia proyección en el ámbito normativo y jurisprudencial, llegando a convertirse en uno de los asuntos más destacados sobre la reutilización de la información del sector público. Al amparo de la Lei 37/2007, do 16 de novembro, sobre Reutilización da Información do Sector Público
, o Consello Xeral do Poder Xudicial aprobou en 2010 un Regulamento sobre reutilización de sentenzas e outras resolucións xudiciais . Tan só uns meses despois o Tribunal Supremo, a través dunha sentenza ditada o 28 de outubro de 2011, anulou este Regulamento e, desde entón, non se volveu a establecer un marco específico alternativo. Máis aló das polémicas e discusións que suscitou este pronunciamento xudicial —con voto particular de varios maxistrados— e das razóns de fondo en que se fundamenta, o certo é que se trata dun claro exemplo da complexidade subxacente neste ámbito material e que, como non podía ser doutra maneira, proxéctase sobre as posibilidades de reutilizar a información conforme aos parámetros do open data.
Así, por unha banda, existe unha pluralidade de actores implicados o que, en última instancia, dificulta a posibilidade de prestar servizos avanzados por canto a dispoñibilidade dos datos depende de múltiples fontes xestionadas de maneira diversa e por suxeitos tamén distintos: xuíces e maxistrados, os respectivos órganos de goberno xudiciais en diversos niveis territoriais e competenciais, o Ministerio de Xustiza e as Comunidades Autónomas competentes en materia de Administración de Xustiza polo que se refire a a xestión dos medios persoais e materiais, Fiscalía, Avogacía… Por outra banda, a pesar dos esforzos realizados nos últimos anos, o uso xeneralizado de medios electrónicos tanto na xestión procesual como, así mesmo, nas relacións coas partes e os profesionais, aínda se atopa nun estado inicial que, en definitiva, dificulta a accesibilidade da información asociada conforme ás esixencias dos datos abertos.
Acceso ás resolucións xudiciais
En todo caso, debe lembrarse que a accesibilidade do texto completo das resolucións xudiciais a través de medios electrónicos e de forma gratuíta é unha realidade desde hai xa varios anos grazas ao impulso decidido do Poder Xudicial a través do Centro de Documentación Xudicial-CENDOJ , de maneira que grazas a un potente buscador poden consultarse de maneira libre as decisións dos principais órganos xudiciais. Aínda que, tal e como se informa nas condicións de uso deste servizo , o acceso a tales documentos por esta vía unicamente permítese para uso particular ao estar expresamente prohibido a súa utilización para fins comerciais e, igualmente, a descarga masiva de resolucións. De maneira que a reutilización con fins comerciais require a previa autorización a través do referido CENDOJ, segundo as condicións establecidas polo Consello Xeral do Poder Xudicial.
Máis aló de disquisiciones conceptuais acerca da denominación a utilizar, o certo é que o Goberno Aberto no ámbito judicia l é unha demanda crecente a nivel social que está a empezar a materializarse en exemplos moi destacados e ten reflexo no esforzo que se está realizando en destacados proxectos de investigación —tanto no contexto nacional como internacional— e tamén foi obxecto de debate en foros académicos. Xa desde o terreo das iniciativas concretas, unha das principais apostas da Axenda Estratéxica 2015/2020 do Tribunal Superior de Xustiza da Rexión de Murcia é, precisamente, o impulso do open data dentro do Eixo Cara a unha Xustiza Aberta. Pola súa banda, o Portal de Transparencia do Poder Xudicial tamén supón un decidido impulso por facilitar o acceso a información relevante que, polo que agora interesa, conta cunha completa base de datos de acceso libre que permite obter información precisa sobre a actividade de cada órgano xudicial que, mesmo, pódese descargar en formatos abertos. Tamén, polo que se refire ao open data, algunhas Comunidades Autónomas facilitan o acceso automatizado aos datos relativos aos partidos xudiciais ou ás dependencias oficiais que, ademais, poden ser tamén visualizados a través de sistemas de geolocalización.
En definitiva, o impulso da accesibilidade da información xudicial segundo as formulacións dos datos abertos e, en concreto, á maneira en que se aplican as normas polos órganos xudiciais constitúe non só unha oportunidade para a innovación na provisión de novos servizos avanzados senón que, así mesmo, preséntase como unha ferramenta ao servizo da seguridade xurídica e os dereitos fundamentais. Máis aínda, tendo en conta as posibilidades que de modo incipiente ofrece a intelixencia artificial, o big data e en xeral as ferramentas dispoñibles para a análise avanzada da información, non parece que a predictibilidad das decisións dos órganos xudiciais sexa unha mera hipótese a nivel teórico senón que podería chegar a converterse nunha auténtica realidade mesmo a curto prazo.
Fonte orixinal da noticia .
