Como xa se comentou, son cada vez máis as organizacións que deciden gobernar os seus datos para asegurarse de que teñen un determinado valor organizacional.
Aínda que os escenarios adoitan ser moi variados, unha observación detida das necesidades e intencións permite descubrir que moitas destas organizacións xa comezaran a gobernar os seus datos hai tempo, pero non o sabían. Quizais, o único que estean a facer a partir desa decisión sexa manifestalo explicitamente. Isto adoita ocorrer cando empezan a ser conscientes de a necesidade de contextualizar e xustificar ditas iniciativas, por exemplo, para facer fronte a un determinado cambio organizacional – como a ansiada transformación dixital
-, ou para facer fronte a un determinado reto tecnolóxico como a implantación de un
data lake
para dar mellor soporte aos proxectos de analíticas do dato.
Unha estratexia de negocio pode consistir en diminuír os custos necesarios para producir un determinado produto, definir novas liñas de negocio, coñecer mellor os patróns de comportamento dos clientes ou elaborar políticas que aborden problemas específicos da sociedade. Para implantar unha estratexia de negocio necesítanse datos, pero non calquera dato, senón datos que sexan relevantes e útiles para os obxectivos incluídos na estratexia do negocio. É dicir, datos que se poidan usar como base para contribuír á consecución dos este obxectivos. Por tanto, pode dicirse, que cando unha organización recoñece que necesita gobernar os seus datos, en realidade o que está a manifestar é a súa necesidade de pór determinados datos ao servizo da estratexia do negocio. E esta é a verdadeira misión do goberno do dato.
Dispor dos datos adecuados para a estratexia de negocio require de unha estratexia do dato. É condición necesaria que a estratexia do dato derívese e alíñese cunha estratexia de negocio. Por esta razón, é posible afirmar que os proxectos que se están desenvolvendo (sobre todo os que buscan desenvolver algún artefacto tecnolóxico), ou os que deben desenvolverse na organización, necesitan dunha xustificación determinada por unha estratexia do dato e, por tanto, formarán parte do goberno do dato.
Obxectivos estratéxicos do dato
Unha estratexia do dato está composta por unha serie de obxectivos estratéxicos do dato, que poden ser dun ou dunha combinación necesaria do seguintes catro tipos xenéricos:
- Realización de beneficios: consiste en asegurar que, todos os produtores de datos teñen os mecanismos adecuados para producir as fontes que soporten á estratexia do negocio, e que os consumidores de datos dispoñen daqueles necesarios para poder realizar as tarefas precisas para conseguir os obxectivos estratéxicos do negocio. Ejemplos deste tipo de obxectivos pode ser:
- a definición dos procesos de xeración de informes (reporting) da organización;
- a identificación da arquitectura de datos máis relevante para dar servizo a todas as necesidades de datos en tempo e forma;
- a creación de capas de servizos de datos;
- a adquisición de datos desde terceiras fontes para satisfacer determinadas demandas de datos; ou
- a implantación das tecnoloxías de información que dan soporte ao aprovisionamento e consumo de datos
- Aliñamento estratéxico: o obxectivo é conseguir que os datos se aliñen cuns principios ou directrices básicas de comportamento que a organización definiu, debería definir, ou que vai definir como parte da estratexia. Este aliñamento busca homoxeneizar a forma de traballar cos datos da organización. Ejemplos deste tipo de obxectivo poden ser:
- establecer unhas estruturas organizativas que dean soporte ás cadeas de responsabilidade e de rendición de contas;
- homoxeneizar, reconciliar e unificar a descrición dos datos en diferentes tipos de repositorios de metadatos;
- definir e implementar as boas prácticas da organización con respecto ao goberno do dato , a xestión do dato e a xestión da calidade do dato [2] ;
- readaptar ou enriquecer (o que en terminoloxía DAMA coñécese como operativizar o goberno do dato) os procedementos de datos da organización para aliñalos ás boas prácticas instauradas pola organización nos diferentes procesos;
- ou definir políticas do dato en calquera das áreas de actuación da xestión do dato e asegurar o seu cumprimento, entendendo esta como seguridade, xestión de datos mestres, xestión de datos históricos, etc.
- Optimización de recursos: consiste en establecer directrices para asegurar que a xeración, uso e explotación dos datos utiliza os recursos da organización da forma máis adecuada e eficiente posible. Algúns exemplos deste tipo de obxectivos poderían incluír:
- a diminución de custos de almacenamento e procesamento de datos a sistemas de almacenamento moito máis eficientes e eficaces, como as migracións das capas de almacenamento e procesamento dos datos á nube.
- a mellora dos tempos de respostas de determinadas aplicacións mediante a retirada de datos históricos; a mellora da calidade dos datos;
- a mellora das habilidades e coñecementos dos diferentes participantes na explotación e uso dos datos;
- o redeseño de plans de negocio para facelos máis eficientes; ou
- a redefinición de roles para simplificar a asignación e delegación de responsabilidades.
- Optimización de riscos: o obxectivo fundamental é analizar os posibles riscos relacionados cos datos que poden malograr a consecución dos diferentes obxectivos de negocio da organización, ou mesmo pór en perigo a súa viabilidade como entidade, e desenvolver os mecanismos adecuados de tratamento do dato. Algúns exemplos deste tipo de obxectivo serían:
- a definición ou a implantación de mecanismos de seguridade e protección de datos;
- o establecemento dos parámetros éticos necesarios; ou
- o aseguramiento de recursos humanos suficientemente cualificados para facer fronte á rotación funcional.
Unha lectura detida dos exemplos propostos pode chegar a facer pensar que algúns destes obxectivos estratéxicos do dato poderían entenderse coma se fosen de distintos tipos simultaneamente. Por exemplo, asegurar a calidade dos datos que se van a usar en determinados procesos de negocio pode buscar, dalgunha forma, garantir que os datos non só úsense (“realización de beneficios” e “optimización de riscos”), senón que tamén contribúan a garantir que a organización teña unha imaxe de marca seria e responsable cos datos (“aliñamento estratéxico”) que evite ter que realizar frecuentemente accións de limpeza de datos, co consecuente desperdicio de recursos (“optimización de recursos” e “optimización de riscos”).
Habitualmente, o proceso de selección dun ou máis obxectivos estratéxicos do dato debe realizarse non só tendo en conta o contexto da organización e o alcance dos este obxectivos en termos funcionais, xeográficos ou de datos, senón que tamén se debe considerar a dependencia entre os obxectivos expostos e a forma na que estes deban secuenciarse. Pode ser habitual que o mesmo obxectivo estratéxico abarque datos que se usan en distintos departamentos ou mesmo que se aplique a diferentes datos. Por exemplo, o obxectivo estratéxico dos tipos “realización de beneficio” e “optimización de riscos”, chamado “garantir o nivel de acceso aos repositorios de datos persoais”, abarcaría os datos persoais que se poden usar nos departamentos comercial e de operacións.
Tendo en conta as responsabilidades típicas de goberno do dato (avaliar, dirixir, monitorar), recoméndase o uso da técnica SMART (polas súas siglas en inglés: specific, measurable, achievable, realistic, estafe-bound) para a selección dos obxectivos estratéxicos. Así, estes obxectivos estratéxicos deben:
- ser específicos,
- poder medirse e monitorarse o seu nivel de consecución,
- que sexan alcanzables e realistas dentro do contexto da estratexia e da empresa e, por último,
- que a súa consecución sexa limitada en o tempo.
Unha vez que se identificaron os obxectivos estratéxicos do dato, e que se conta co respaldo e apoio económico da directiva da organización, debe afrontarse a súa implementación tendo en conta as dimensións comentadas anteriormente (contexto, aspectos funcionais e dependencias entre os obxectivos), mediante a definición dun determinado programa de goberno do dato. É interesante resaltar o feito de que, tras o concepto de “programa”, está a idea de “conxunto de proxectos interrelacionados entre si que contribúen a un obxectivo específico”.
En definitiva, unha estratexia do dato é a forma na que unha organización pon os datos necesarios ao servizo da estratexia do negocio da organización. Esta estratexia do dato está composta por unha serie de obxectivos estratéxicos que poden ser dun do catro tipos expostos ou unha combinación dos mesmos. Finalmente, a implementación desta estratexia do dato realizarase mediante o deseño e execución dun programa de goberno de datos, aspectos que se abordan neste post .
Fonte orixinal da noticia
